စိတ္က်ေရာဂါ (Depression )

စိတ္က်ေရာဂါ ( Depression ) သည္ ဘယ္လုိလူမ်ဳိးေတြမွာၿဖစ္နုိင္ပါသလဲလုိ ့ေမးလာႏုိင္စရာရွိပါတယ္ ၊ သုေတသနပညာရွင္ေတြ ၊ လူတန္းစားအလႊာေပါင္းစံု ၊ ေအာင္ၿမင္ၿခင္းရရွိသူေတြ ရွဳံးနိမ္းၿခင္းက်ဆုံးၿခင္းၿဖစ္သည့္လူေတြ ေနာက္ဆုံးကုန္ကုန္ေၿပာရရင္ လူသားမ်ားၿဖစ္ေသာလူသားတုိင္းၿဖစ္ႏုိင္သည့္ ေရာဂါတမ်ဳိးဘဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဒီလုိစိတ္က်ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေနေသာသူမ်ားတြင္လည္းတၿခားေရာဂါမ်ားလည္းရွိေနႏုိင္ပါသည္ ။ စိ္တ္က်ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေနၿပီးလုိ ့သတ္မွတ္ထားသည့္ကုိေတာ့ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ လည္းမဟုတ္ပါဘူးစိတ္က်ေရာဂါသည္ ကုသၿခင္းၿဖင့္ ၿပန္လည္ေကာင္းမြန္ႏုိင္ေသာေရာဂါတစ္မ်ဳိးလည္း ၿဖစ္ပါသည္ ။ ကမၻာ့ စိတ္က်န္းမာေရးအဖြဲ ့၏ ေလ့လာထာေသာအစီရင္ခံစာအရထုတ္ေဖာ္တင္ၿပထားသည္မွာလူ ၂၀ တြင္ တစ္ေယာက္သည္ စိတ္က်ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေစသည္ဟုထုတ္ၿပန္ခဲ့ပါသည္ ။
စိတ္က်ေရာဂါ ရဲ ့လကၡဏာေတြ အမ်ားႀကီးရွိသည့္ထဲ့မွာလူတုိင္းသိနားလည္ႏုိင္သည့္ အခ်က္ေတြကိုတင္ၿပရမယ္ဆုိရင္ မိမိသည့္ အလုိလုိေနရင္းေမာပန္းေနမယ္ အာရုံစုိက္ၿခင္းေတြ နည္းပါးလာၿပီးေတာ့ အာရုံစုိက္မွဳေတြ ခက္ခဲေနလာမယ္ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြကမအီမလည္ႀကီးေတြ ၿဖစ္ေနမယ္ အလုိလုိေနရင္းနဲ ့လည္းစိတ္တုိေနတတ္တယ္ ဘာလုပ္လုပ္ မၿဖစ္ေတာ့ပါဘူးကြာဆုိသည့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာေတြမွာလည္းစိတ္ဓာတ္ေတြ က်ဆင္းေနမယ္ ဒါေတြဟာစိတ္ဓာတ္က်ဆင္းၿခင္းရဲ ့လကၡဏာေတြဘဲၿဖစ္ပါေတာ့သည္ ။

စိတ္က်ေရာဂါ ေႀကာင့္ လူတစ္ေယာက္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကုိထိခုိက္ေစပါသည္ ေနာက္ဆက္တြဲအၿဖစ္ အဆုိးဆုံးမွာခံစားလာမိေသာစိတ္က်ေရာဂါေႀကာင့္ မိမိကုိယ္ကုိေသေႀကာင္းႀကံစည္မွဳ ( Suicide ) ကို ၿဖစ္ပြားလာေစႏုိင္ပါသည္ ။

အသက္ပုိင္းၿခားအလုိက္ကေတာ့ ယေန ့လူငယ္မ်ား ႏွင့္ လူလတ္ပုိင္းေတြ ပုိမ်ားၿပားလာေႀကာင့္ေတြ ့ရွိေနရေပသည္ ။အသက္ႀကီးရင့္သည့္ အပုိင္းတြင္ ရာခုိင္ႏွဳန္းနည္းပါးေႀကာင္းလည္းေလ့လာေတြ ့ရွိပါသည္ ။
အာရွေဒသမ်ားၿဖစ္ေသာစကၤာပူႏုိင္ငံ ၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ကုိရီးယားႏုိင္ငံတုိ ့တြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားကပင္ ေသေႀကာင့္ႀကံစည္မွဳ ့သည္ ေခတ္စားသလုိ ့့ၿဖစ္ခဲ့ဘူးပါသည္ ။

ကမၻာ့ႀကီးအေပၚတြင္ လူသားအားလုံးအေနနဲ ့ ေၿပာၿပရရင္ မိမိကုိယ္ကုိေသေႀကာင္းႀကံစည္မွဳ ေႀကာင့္ ႏွစ္စဥ္လူဦးေရတစ္ဘီလီယံသည္ ဝမ္းနည္းေႀကကြဲစြာအၿဖစ္မ်ားနဲ ့ ေသဆုံးေနႀကရပါသည္ ။ တနည္းအားၿဖင့္ မိမိကိုိယ္ကုိေသေႀကာင္းႀကံစည္မွဳေႀကာင့္ ေန ့စဥ္ လူသုံးေထာင္ ေလာက္ေသဆုံးေနႀကရပါသည္ ။ ထုိကဲ့သုိ ့ လုပ္ေဆာင္သူသည့္ အႀကိမ္ ၂၀ အထက္ ေသေႀကာင္းႀကံစည္ႀကေႀကာင္းစာတမ္းမ်ားသိိတင္းမ်ားထုတ္ၿပန္ခ်က္မ်ားအရသိရွိရပါသည္ ။

အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ စိတ္က်ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားမွဳ ့ အမ်ားဆုံးၿဖစ္ပြားခဲ့ၿပိးဆင္းရဲၿခင္း ၊ လွပမွဳ ့ကိုေရွ့တန္းတင္မိၿခင္း ၊ ပညာေရးအဆင့္အတန္းနိမ့္က်ၿခင္း ၊ မ်ဳိးရုိးရွိၿခင္း ၊ လိင္အႀကမ္းဖက္မွဳ ့ၿပဳမွဳခံစားရၿခင္း ၊ အခ်စ္ေရးကိစၥမ်ား ၊ အိမ္ေထာင္ကြဲၿခင္း ၊ နာတာရွည္ေရာဂါမ်ားခံစားရၿခင္းတုိ ့သည္ စိတ္က်ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားမွဳမ်ားေသာအေၿခအေနအရပ္ရပ္မ်ား ၿဖစ္ပါသည္ ။


စိတ္က်ေရာဂါၿဖစ္ပြားသူတြက္ ကူညီႏုိင္ေသာနည္းလမ္းမ်ားမွာ -
စကားေၿပာေၿပာေပးၿခင္း ၊ ေၿပာၿဖစ္သည့္ အေႀကာင္းမ်ားကုိဂရုတစိုက္ နားစုိက္ေထာင္ေပးၿခင္း ၊ ဘာသာေရးအသိမ်ားကုိတေၿဖးေၿဖးၿခင္းသိရွိနားလည္ေအာင္ ေလးေလးနက္နက္ အသိေပးေၿပာၿပေပးၿခင္း ၊ စိတ္ေရာဂါအတြက္ ေဆးဝါးကုသမွဳ ၿပဳလုပ္ေပးၿခင္း ၊ ကုသၿခင္းအတြက္ လုိအပ္ေသာအကူအညီမ်ားေထာက္ပံ့ေပးေစၿခင္း ၊ မိမိကုိယ္ကုိေသေႀကာင္း ႀကံစည္မွဳ၏ ေရွ့ေၿပးလကၡဏာမ်ားကုိသိရွိေအာင္ ေလ့လာၿခင္း ၊ ေန ့စဥ္ေနတုိင္းသူ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိဝင္ေရာက္အကုူအညီေပးေပးၿခင္းႏွင့္ ပုံမွန္လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ေအာင္ မ်ားစြာကူညီေပးၿခင္းတုိ ့ၿဖစ္ပါသည္ ။

ယေန ့ၿမန္မာႏုိင္ငံအပါအဝင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအသီးသီးတြင္ ….စိတ္က်ေရာဂါသည္ ၿပည့္သူက်န္းမာေရး ၿပႆနာတရပ္ …..အေနၿဖင့္ ေရာက္ရွိလာေနၿခင္းေႀကာင့္ လူတုိင္းလူတုိင္းအေနၿဖင့္ စိတ္က်ေရာဂါ အေႀကာင္းသိရွိေအာင္ ေလ့လာၿခင္း ၿဖင့္ ထုိစိတ္က်ေရာဂါရွိကုိ … “ စိတ္က်ေရာဂါ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာအေရးႀကီးဆုံးအခ်ိန္ ” ( Depression : A Global Crisis ) ေဆာင္ပုဒ္ေလးအတုိင္း …လူသားမ်ားအားလုံးပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီးအသက္ရာေက်ာ္ရွည္ပါေစရန္ ……..
Mg Mandalay — withAye Kyithar.